Docententeam: enthousiast en in sneltreinvaart

Ouders geven aan dat zij benieuwd zijn naar hoe de onderwijsontwikkeling op onze school verloopt. Wat verandert er in de lessen met de invoering van het daltononderwijs? Wat is de ervaring van de leerlingen? Hoe kijken toekomstige ouders en leerlingen tegen de vernieuwde school aan? Middels een aantal artikelen stellen wij u op de hoogte van de effecten van Dalton. Dit eerste artikel onderzoekt hoe docenten het daltononderwijs beleven.

Tekst: Jantienke Gelderman, docent muziek Stanislascollege Dalton Delft

Ik las een goed boek. De schrijver is organisatieadviseur en schreef het in 2017. Hij legt uit dat je bij een probleem geen oplossing moet geven, maar het ‘oplossende vermogen’ van de ander moet aanspreken. Niet tegenover de ander staan, maar naast de ander en zien wat betekenisvol is in diens leven. Zo had de gemeente Oss een probleem met een verloederde buurt. Deze gemeente ontwierp het ene na het andere plan en gaf de bewoners keurig inspraak over de plaatsing van de glijbaan en de wipkip. Maar de buurt bleef onprettig. Dit veranderde toen de gemeente aan de bewoners ging vragen hoe zij wilden dat de buurt ingericht zou worden. De burgers kregen hulp van ontwerpers en kwamen met ideeën die tegen iedere ambtenarenlogica ingingen. Er moesten namelijk in plaats van een, twee hondenuitlaatzones komen. Met deze ingreep werd de buurt vervolgens een geliefde plek.

Het opvallende is dat ‘verantwoordelijkheid geven’ binnen veel organisaties werkt. Niet alleen voor gemeente en burger, maar ook voor zorg en cliënt, bedrijf en personeel, gezin en kind en school en leerling. Overschakelen van opgelegde regels en procedures naar keuzes van individuele personen is iets wat speelt in de hedendaagse maatschappij. Van verantwoordelijkheid krijgen worden mensen wakker en actief.

Eigentijds

Een van de vijf daltonkernwaarden is ‘verantwoordelijkheid’. Hoe meer ik mij verdiep in het daltonsysteem, hoe meer ik merk wat een eigentijds, flexibel en toekomstgericht onderwijsconcept Helen Parkhurst in 1919 bedacht heeft. Neem ook de kernwaarde ‘samenwerken’, in tijden van klimaatproblematiek, wij-zij denken, voedseltekort en ongelijkheid meer dan nodig. In mijn lessen leg ik momenteel veel nadruk op samenwerking. Bijna alle opdrachten worden in twee-, drie-, of viertallen gemaakt. Leerlingen vinden dit leuk en ik zie dat daltononderwijs perfect aansluit bij de leerling van nu. Maar hoe denken mijn collega’s hierover? Een rondje langs docenten levert de volgende uitspraken op.  

Grote stap voorwaarts

“In de school merk ik dat collega's door de invoering van het daltonsysteem -weer- actief bezig zijn met hun onderwijs: waarom geef ik les en toets ik op de manier zoals ik dat doe en kan dat ook anders en is dat misschien beter?”  

“Ik zie dat de leerlingen steeds meer vragen komen stellen in de daltonuren en dat geeft sprankelende interacties. Leerlingen leren dan echt en als docent kun je geven van je overvloed. Heerlijk!”  

“Ik laat leerlingen hun eigen leerproces evalueren. Dit vergroot het gevoel van eigenaarschap.”  

“Organisatorisch hebben we een grote stap voorwaarts gemaakt: de structuur van het jaar is nu voor de hele school gelijk en door de planners voor iedere periode weet iedereen -leerlingen, collega's en ouders- wat er in een periode voor ieder vak op het programma staat en wanneer en hoe dat wordt afgerond.”  

“Tijdens de daltonscholing van het docententeam bezoekt de cursusleider lessen en geeft uitgebreide feedback met suggesties voor aanpassingen van je les om ervoor te zorgen dat leerlingen nog actiever met de lesstof bezig zijn. We filmen delen van lessen, halen daar de positieve dingen uit, zoeken naar verbeterpunten en inspireren elkaar.”  

“Het daltononderwijs integreert de leerresultaten met brede 21e -eeuwse vaardigheden en gepersonaliseerd leren.”  

“In mijn lessen probeer ik minder klassikaal frontaal les te geven, hoewel ook dat noodzakelijk blijft. Maar waar mogelijk varieer ik: leerlingen gaan dan samen met een opdracht aan de slag of soms ook juist alleen, wanneer dat effectiever is.”  

Wakker en actief

Stanislascollege Dalton Delft is in verandering. We zijn enthousiast en gaan in sneltreinvaart. Het daltonproces houdt docenten wakker en actief. Het hierboven beschreven boek is overigens van Wouter Hart, Anders Vasthouden (Vakmedianet, 2017). Van harte aanbevolen.

Vindt u het leuk om mee te praten over de onderwijsontwikkeling? Op woensdagavond 10 april 2019 organiseren we weer een Ouderarena, waarin we met ouders bespreken wat goed gaat op onze school en wat beter zou kunnen. We zijn benieuwd naar uw mening.